Orzechy, nasiona i kiełki

Orzechy są dobrym źródłem białka, minerałów, zdrowych tłuszczów oraz witamin pod warunkiem, ze nie zostały uprażone. Pod wpływem prażenia tłuszcz staje się szkodliwy, a witaminy i minerały utracone. Orzechy mają korzystniejsze z punktu widzenia potrzeb ptasiego organizmu, skład i proporcje aminokwasów, niż niektóre nasiona, na przykład słonecznika czy krokosza barwierskigo, ale mają mało aminokwasów takich jak tryptofan czy metionina. Poszczególne gatunki orzechów różnią się między sobą składem i wartością odżywczą. Substancje chemiczne w nich zawarte to między innymi fitosterole, takie jak beta-sistosterol, kampesterol i stigmasterol. Fitosterole są głównym budulcem błon komórkowych.

Nasiona bylin mają podobną wartość odżywczą jak orzechy. Zależy ona od ich gatunku, i miejsca uprawy. Ogólnie rzecz biorąc tłuszcze w nich zawarte są zdrowe, ale wysokokaloryczne, więc ich podawanie musi być dopasowane do indywidualnych potrzeb każdego ptaka. Nasiona bylin wchodzące w skład mieszanek to słonecznik, krokosz, oset i konopie. Zaliczamy do nich również grykę, ponieważ nie jest ona trawą, i jej nasiona są orzechami, w odróżnieniu od nasion zbóż, które są ziarniakami, choć w gospodarce rolnej w Polsce zaliczana jest do zbóż właściwych, razem z pszenicą, żytem, jęczmieniem, prosem, owsem, ryżem, kukurydzą i sorgo)

Inne nasiona, którymi możemy karmić nasze ptaki to nasiona traw, blisko spokrewnionych ze zbożami, ale nie zawierające glutenu, obecnego w większości zbóż. Ziarna bezglutenowe to różne gatunki prosa, kukurydza, kanar i ryż. Większość zbóż zawiera białkowo-węglowodanową cząsteczkę zwaną glutenem, mogącą powodować zaburzenia wchłaniania u wrażliwych osobników. Gluten znajduje się w pszenicy, życie i owsie. Zboża nie mają wystarczającej zawartości aminokwasów, nie ma w nich lizyny i metioniny. Quinoa uważana jest za wyjątek.

Kiełki

Kiedy ziarna, warzywa strączkowe i nasiona kiełkują, węglowodany przeobrażają się w białka, a zawartość witamin takich jak C, E czy K wzrasta. Zawartość białek wzrasta o 15-30%, a zawartość witaminy B aż dziesięciokrotnie. Większość kiełków jest podawanych krótko po wykiełkowaniu i pokazaniu się pierwszego "ogonka". Warzywa strączkowe są zwykle podawane właśnie na tym etapie.

Jeśli kiełkom pozwoli się rosnąć aż do ukazania się pierwszych liści, w ich składzie pojawia się chlorofil i wzrasta zawartość beta karotenu. Pszenica i jęczmień są czasem hodowane do tego etapu.

Kiełki to "żywe" pożywienie, które zawiera enzymy ułatwiające trawienie i przyswajanie składników odżywczych. Nasionami dobrymi do kiełkowania są fasola adzuki, gryka, koniczyna, kozieradka, soczewica, fasola mung, quinoa i słonecznik.

Białko zwierzęce

Owady i ich larwy to naturalne źródło tłuszczu i białka dla ptaków dziko żyjących. „Robaki” są szczególnie poszukiwane w okresie godowym i w czasie karmienia młodych.

• Larwy mącznika są one popularnym pożywieniem, ale są bogate w tłuszcz, a ubogie w białko, co może prowadzić do otyłości.
• Larwa barciaka większego (Galleria mellonella) i barciaka mniejszego (Achroia grisella) są dobrym źródłem składników odżywczych, ich wartość jest porównywalna, a w pewnych wypadkach nawet większa niż innych owadów. W tych larwach znajduje się bardzo mało chityny i są one w związku z tym łatwiejsze do strawienia niż inne insekty takie jak mącznik czy świerszcze.
• Larwy jedwabnika morwowego (Bombyx mori) są bardzo pożywne i lekkostrawne. Tak jak larwy barciaka nie mają one grubego szkieletu zewnętrznego, co ułatwia trawienie. Stosunek zawartości wapnia do fosforu w ich organizmach wynosi prawie 1:1. Aby dostarczyć więcej wapnia można je dodatkowo posypać sproszkowana kostką wapienną, czy muszlą sepii.
• Dżdżownice (Lumbricus vulgaris i Lumbricus terrestris), wymagają pewnej ostrożności (nie jest wskazane podawanie dżdżownic z ziemi zanieczyszczonej metalami ciężkimi, czyli z pobliża dróg oraz z sadów czy pól gdzie stosowano środki ochrony roślin – przyp. red.), są lekkostrawne. Dżdżownice zawierają bardzo dużo białka, mało tłuszczu i dużo węglowodanów.

Wszystkie te stworzenia można kupić przez Internet (artykuł nie był pisany w Polsce...). Nie polecam żywienia ptaków owadami czy robakami z własnego ogródka, ponieważ mogą być siedliskiem bakterii chorobotwórczych. Mogą być także wystawione na działanie nawozów i pestycydów. Larwy i owady mające być pożywieniem dla zwierząt są specjalnie karmione i hodowane tak, aby nie stanowić zagrożenia dla ptaków.

Niektóre z nich można łatwo hodować samemu. Jeśli się na to zdecydujesz, będziesz kontrolować to, co jedzą i dzięki temu dostarczysz swojemu ptakowi najpotrzebniejszych składników odżywczych. Jeśli wolisz nie mieć do czynienia z „robakami”, możesz zamiast nich podawać gotowaną wołowinę, kurczaka i jajka na twardo. Jednakże wtedy Twój ptak zostanie pozbawiony ważnych enzymów zawartych w żywych organizmach.

Artykuł pochodzi z Holistic Bird Newsletter i został przetłumaczony i zamieszczony za zgodą Autorki i Redakcji. HolisticBird Newsletter jest publikacją on-line poświęconą zdrowiu i naturalnemu leczeniu ptaków. Osoby znające język angielski znajdą tam wiele ciekawych artykułów. Zapraszamy.<.p>

Wszelkie prawa © HolisticBird Organization

Dla serwisu Cockatiel czyli Nimfa tłumaczyła Monika Prebisz. Tłumaczenie tabelek i konsultacja biologiczna dr Iwona Palczewska.

Artykuł został przeniesiony z serwisu Cockatiel czyli Nimfa. Ukazał się w roku 2003.

1. Piramida żywieniowa dla papug, cz. 1
2. Piramida żywieniowa dla papug, cz. 2
3. Piramida żywieniowa dla papug, cz. 3
4. Piramida żywieniowa dla papug, cz. 4
5. Piramida żywieniowa dla papug, cz. 5